بصیرت مداحی

قَالَ الجواد علیه‌السلام: ثَلَاثٌ‏ يَبْلُغْنَ‏ بِالْعَبْدِ رِضْوَانَ‏ اللَّهِ‏ كَثْرَةُ الِاسْتِغْفَارِ وَ خَفْضُ الْجَانِبِ وَ كَثْرَةُ الصَّدَقَةِ

‏ امام جواد علیه‌السلام فرمودند: سه چيز، سبب رسيدن به رضوان خداى متعال است: ١. نسبت به گناهان و خطاها، زياد استغفار و اظهار ندامت كردن؛ ٢. اهل تواضع كردن و فروتن بودن؛ ٣. صدقه و كارهاى خير بسيار انجام دادن.

قَالَ الجواد علیه‌السلام: التَّوَاضُعُ‏ زِينَةُ الْحَسَبِ‏ وَ الْفَصَاحَةُ زِينَةُ الْكَلَامِ وَ الْعَدْلُ زِينَةُ الْإِيمَانِ وَ السَّكِينَةُ زِينَةُ الْعِبَادَةِ وَ الْحِفْظُ زِينَةُ الرِّوَايَة

امام جواد علیه‌السلام فرمودند: تواضع و فروتنى زينت‌بخش حسب و شرف، فصاحت زينت‌بخش كلام، عدالت زينت‌بخش ايمان و اعتقادات، وقار و ادب زينت‌بخش اعمال و عبادات؛ و دقّت در ضبط و حفظ آن، زينت‌بخش نقل روايت و سخن است.

قَالَ الجواد علیه‌السلام: الْعَامِلُ‏ بِالظُّلْمِ‏ وَ الْمُعِينُ لَهُ وَ الرَّاضِي بِهِ شُرَكَاءُ ثَلَاثَتُهُمْ.

امام جواد علیه‌السلام از قول جدش امیرالمؤمنین علیه‌السلام فرمود: انجام‌دهنده ظلم، كمک‌دهنده ظلم و كسى كه راضى به ظلم باشد، هر سه شريک خواهند بود.

قَالَ الجواد علیه‌السلام: مَنْ‏ زَارَ قَبْرَ أَخِيهِ‏ الْمُؤْمِنِ‏ فَجَلَسَ‏ عِنْدَ قَبْرِهِ‏ وَ اسْتَقْبَلَ الْقِبْلَةَ وَ وَضَعَ يَدَهُ عَلَى الْقَبْرِ فَقَرَأَ إِنَّا أَنْزَلْنَاهُ فِي لَيْلَةِ الْقَدْرِ سَبْعَ مَرَّاتٍ أَمِنَ مِنَ الْفَزَعِ الْأَكْبَرِ.

امام جواد علیه‌السلام فرمودند: هركس بر بالين قبر مؤمنى حضور يابد و رو به قبله بنشيند و دست خود را روى قبر بگذارد و هفت مرتبه سوره مباركه «إنّا أنزلناه» را بخواند از شدايد و سختی‌هاى صحراى محشر در امان قرار مى‌گيرد.

قَالَ الجواد علیه‌السلام: إِنَ‏ بَيْنَ‏ جَبَلَيْ‏ طُوسَ‏ قَبْضَةً قُبِضَتْ‏ مِنَ‏ الْجَنَّةِ مَنْ دَخَلَهَا كَانَ آمِناً- يَوْمَ الْقِيَامَةِ مِنَ النَّارِ.

امام جواد علیه‌السلام فرمودند: همانا بين دو سمت شهر طوس قطعه‌اى مى‌باشد كه از بهشت گرفته شده است، هر كه داخل آن شود و با معرفت زيارت كند، روز قيامت از آتش در امان خواهد بود.

قَالَ الجواد علیه‌السلام: الْعِلْمُ‏ عِلْمَانِ‏ مَطْبُوعٌ‏ وَ مَسْمُوعٌ‏ وَ لَا يَنْفَعُ مَسْمُوعٌ إِذَا لَمْ يَكُنْ مَطْبُوعٌ

امام جواد علیه‌السلام فرمودند: علم دوگونه است: علمی که شنیده شود و علمی که [علاوه بر شنیده شدن] تبعیت شود. علم شنیده شده تا زمانی که بدان عمل نشود، فایده‌ای ندارد.

قَالَ الجواد علیه‌السلام: ثَلَاثٌ مِنْ عَمَلِ الْأَبْرَارِ: إِقَامَةُ الْفَرَائِضِ وَ اجْتِنَابُ الْمَحَارِمِ وَ احْتِرَاسٌ مِنَ الْغَفْلَةِ فِي الدِّينِ

امام جواد علیه‌السلام فرمودند: سه چيز از كارهاى نيكان است: انجام واجبات الهى، ترک و دورى از گناهان، مواظبت و رعايت مسائل و احكام دين.

قَالَ الجواد علیه‌السلام: التَّوْبَةُ عَلَى‏ أَرْبَعِ‏ دَعَائِمَ‏: نَدَمٌ بِالْقَلْبِ وَ اسْتِغْفَارٌ بِاللِّسَانِ وَ عَمَلٌ بِالْجَوَارِحِ وَ عَزْمُ أَنْ لَا يَعُودَ

‏ امام جواد علیه‌السلام فرمودند: شرايط پذيرش توبه چهار چيز است: پشيمانى قلبى، استغفار با زبان، جبران كردن گناه نسبت به همان گناه و تصميم جدى بر اينكه ديگر مرتكب آن گناه نشود. ف

قَالَ الجواد علیه‌السلام: ثَلَاثُ‏ خِصَالٍ‏ تَجْتَلِبُ‏ بِهِنَ‏ الْمَحَبَّةَ: الْإِنْصَافُ فِي الْمُعَاشَرَةِ وَ الْمُوَاسَاةُ فِي الشِّدَّةِ وَ الِانْطِوَاعُ وَ الرُّجُوعُ إِلَى قَلْبٍ سَلِيمٍ.

امام جواد علیه‌السلام فرمودند: سه خصلت جلب محبّت مى‌كند: انصاف در معاشرت با مردم، هم‌دردى در مشكلات آنها، همراه و همدم شدن با معنويات.

قَالَ الجواد علیه‌السلام: فَسَادُ الْأَخْلَاقِ‏ بِمُعَاشَرَةِ السُّفَهَاءِ وَ صَلَاحُ الْأَخْلَاقِ بِمُنَافَسَةِ الْعُقَلَاءِ

امام جواد علیه‌السلام فرمودند: معاشرت و هم‌نشينى با بى‌خردان و افراد لااُبالى سبب فساد و تباهى اخلاق خواهد شد؛ و معاشرت و رفاقت با خردمندان هوشيار، موجب رشد و كمال اخلاق مى‌باشد.

قَالَ الجواد علیه‌السلام: أَنَ‏ اللَّهَ‏ عَزَّ وَ جَلَ‏ يَخْتَارُ مِنْ‏ مَالِ‏ الْمُؤْمِنِ‏ وَ مِنْ وُلْدِهِ أَنْفَسَهُ لِيَأْجُرَهُ عَلَى ذَلِكَ.

امام جواد علیه‌السلام فرمودند: همانا خداوند متعال بهترين و عزيزترين ثروت و فرزند مؤمن را مى‌گيرد، چون دنيا و متعلّقات آن بى‌ارزش است تا [در قيامت] پاداش عظيمى عطايش نمايد.

قَالَ الجواد علیه‌السلام: الْأَمْرُ بِالْمَعْرُوفِ‏ وَ النَّهْيُ‏ عَنِ‏ الْمُنْكَرِ خُلُقَانِ‏ مِنْ‏ خُلُقِ‏ اللَّهِ‏ فَمَنْ نَصَرَهُمَا أَعَزَّهُ اللَّهُ وَ مَنْ خَذَلَهُمَا خَذَلَهُ اللَّهُ.

امام جواد علیه‌السلام فرمودند: امر به معروف و نهى از منكر دو مخلوق الهى است، هر كه آنها را يارى و اجرا كند مورد نصرت و رحمت خدا قرار مى‌گيرد و هر كه آنها را ترک و رها گرداند، مورد خذلان و عِقاب قرار مى‌گيرد.

قَالَ الجواد علیه‌السلام: الْخُشُوعُ‏ زِينَةُ الصَّلَاةِ تَرْكُ مَا لَا يُعْنَى زِينَةُ الْوَرَعِ.

امام جواد علیه‌السلام فرمودند: خشوع و خضوع زينت‌بخش نماز خواهد بود، ترک و رها كردن آنچه [براى دين و دنيا و آخرت] سودمند نباشد زينت بخش ورع و تقواى انسان مى‌باشد.

قَالَ الجواد علیه‌السلام: مَنْ‏ أَتَمَ‏ رُكُوعَهُ‏ لَمْ‏ تَدْخُلْهُ‏ وَحْشَةٌ فِي الْقَبْرِ.

امام جواد علیه‌السلام فرمودند: هركس ركوع نمازش را به‌طور كامل و صحيح انجام دهد، وحشت قبر بر او وارد نخواهد شد.

قَالَ الجواد علیه‌السلام: تَوَسَّدِ الصَّبْرَ وَ اعْتَنِقِ الْفَقْرَ وَ ارْفَضِ‏ الشَّهَوَاتِ‏ وَ خَالِفِ الْهَوَى وَ اعْلَمْ أَنَّكَ لَنْ تَخْلُوَ مِنْ عَيْنِ اللَّهِ فَانْظُرْ كَيْفَ تَكُونُ.

امام جواد علیه‌السلام فرمودند: در زندگى، صبر را تكيه‌گاه خود، فقر و تنگ‌دستى را هم‌نشين خود قرار بده و با هواهاى نفسانى مخالفت كن. و بدان كه هيچ‌گاه از ديدگاه خداوند پنهان و مخفى نخواهى ماند، پس مواظب باش كه در چه حالتى خواهى بود.