بصیرت مداحی

قَالَ الکاظم علیه‌السلام: التَّوَدُّدُ إِلَى‏ النَّاسِ‏ نِصْفُ‏ الْعَقْلِ‏.

امام موسی کاظم علیه‌السلام فرمودند: مِهرورزی و دوستی با مردم، نصف عقل است. ( این حدیث در کتب الوافی ج ۵ ص ۵۳۱، کنز الفوائد ج ۲ ص ۱۸۹،  بحارالانوار، ج ۶۸ص ۳۴۹ به نقل از پیامبر آمده است)

قال السجاد علیه‌السلام: نَظَرُ الْمُؤْمِنِ‏ فِي‏ وَجْهِ‏ أَخِيهِ‏ الْمُؤْمِنِ‏ لِلْمَوَدَّةِ وَ الْمَحَبَّةِ لَهُ عِبَادَةٌ.

امام زین العابدین علیه‌السلام فرمودند: نظر کردن مؤمن به صورت برادر مؤمنش از روى علاقه و محبّت عبادت است.

‌ قال السجاد علیه‌السلام: مَنْ‏ زَارَ أَخَاهُ‏ فِي‏ اللَّهِ‏ طَلَباً لِإِنْجَازِ مَوْعُودِ اللَّهِ شَيَّعَهُ سَبْعُونَ أَلْفَ مَلَكٍ وَ هَتَفَ بِهِ هَاتِفٌ مِنْ خَلْفٍ أَلَا طِبْتَ وَ طَابَتْ لَكَ الْجَنَّةُ فَإِذَا صَافَحَهُ غَمَرَتْهُ الرَّحْمَة

امام زین العابدین علیه‌السلام فرمودند: هرکس به دیدار دوست و برادر خود برود و برای رضای خداوند او را زیارت نماید به امید آن که به وعده‌های ‌الهی برسد، هفتاد هزار فرشته او را همراه و مشایعت خواهند کرد، و نیز هاتفی از پشت سر ندایش در دهد که بهشت گوارایت باد‌ که از آلودگی‌ها پاک شدی . پس چون با دوست و برادر خود دست دهد و مصافحه کند رحمت فرایش خواهد گرفت.‌

قَالَ ابی‌عبدالله علیه‌السلام: مَنْ‏ أَحَبَّكَ‏ نَهَاكَ‏ وَ مَنْ‏ أَبْغَضَكَ‏ أَغْرَاك‏

امام حسین علیه‌السلام فرمودند: دوست حقیقی تو را نصیحت کرده و از لغزش باز می‌دارد؛ امّا آن که دوستت ندارد، تو را فریب داده و در انجام گناهان مغرورت می‌کند.

قَالَ العسکری علیه‌السلام: صَدِيقُ‏ الْجَاهِلِ‏ تَعِبٌ‏.

 امام حسن عسکری علیه‌السلام فرمودند: دوست نادان، مايه رنج است

قَالَ الجواد علیه‌السلام: ثَلَاثُ‏ خِصَالٍ‏ تَجْتَلِبُ‏ بِهِنَ‏ الْمَحَبَّةَ: الْإِنْصَافُ فِي الْمُعَاشَرَةِ وَ الْمُوَاسَاةُ فِي الشِّدَّةِ وَ الِانْطِوَاعُ وَ الرُّجُوعُ إِلَى قَلْبٍ سَلِيمٍ.

امام جواد علیه‌السلام فرمودند: سه خصلت جلب محبّت مى‌كند: انصاف در معاشرت با مردم، هم‌دردى در مشكلات آنها، همراه و همدم شدن با معنويات.

قَالَ الجواد علیه‌السلام: فَسَادُ الْأَخْلَاقِ‏ بِمُعَاشَرَةِ السُّفَهَاءِ وَ صَلَاحُ الْأَخْلَاقِ بِمُنَافَسَةِ الْعُقَلَاءِ

امام جواد علیه‌السلام فرمودند: معاشرت و هم‌نشينى با بى‌خردان و افراد لااُبالى سبب فساد و تباهى اخلاق خواهد شد؛ و معاشرت و رفاقت با خردمندان هوشيار، موجب رشد و كمال اخلاق مى‌باشد.

قَالَ الجواد علیه‌السلام: مُلَاقَاةُ الْإِخْوَانِ‏ نُشْرَةٌ وَ تَلْقِيحٌ لِلْعَقْلِ وَ إِنْ كَانَ نَزْراً قَلِيلًا.

امام جواد علیه‌السلام فرمودند: ملاقات و ديدار با دوستان و برادران [خوب]، سبب صفاى دل و نورانيّت آن مى‌گردد و موجب شكوفایى عقل و درايت خواهد گشت؛ گرچه در مدّت زمانى كوتاه انجام پذيرد.

قَالَ المجتبی علیه‌السلام: إِذَا لَقِيَ‏ أَحَدُكُمْ‏ أَخَاهُ‏ فَلْيُقَبِّلْ‏ مَوْضِعَ‏ النُّورِ مِنْ‏ جَبْهَتِهِ‏.

امام حسن مجتبی علیه‌السلام فرمود: وقتي انسان برادر مؤمن - و دوست - خود را ملاقات نمود، بايد پيشاني و سجده گاه او را ببوسد 

قَالَ المجتبی علیه‌السلام : إنَّ مَنْ خَوَفَّکَ حَتّي تَبْلُغَ الاْ مْنَ، خَيْرٌ مِمَّنْ يُؤْمِنْکَ حَتّي تَلْتَقِي الْخَوْفَ .
امام مجتبی علیه‌السلام فرمود: همانا کسي تو را (در برابر عيب ها و کم بودها) هشدار دهد تا آگاه و بيدار شوی، بهتر است از آن کسي که فقط تو را تعريف و تمجيد کند تا بر عيب هايت افزوده گردد. 

قَالَ المجتبی علیه‌السلام : الْقَرِيبُ‏ مَنْ‏ قَرَّبَتْهُ‏ الْمَوَدَّةُ وَ إِنْ‏ بَعُدَ نَسَبُهُ‏ وَ الْبَعِيدُ مَنْ بَعَّدَتْهُ الْمَوَدَّةُ وَ إِنْ قَرُبَ نَسَبُه‏

امام حسن مجتبی علیه‌السلام فرمود: بهترين دوست نزديک به انسان آن کسي است که در تمام حالات دلسوز و با محبّت باشد گرچه خويشاوندي نزديک نداشته باشد.  و بيگانه ترين افراد کسي است که از محبّت و دلسوزي بعيد باشد گرچه از نزديک ترين خويشاوندان باشد.

 قال رسول الله صلی‌الله‌علیه‌و‌آله‌وسلّم:‏ رَأْسُ‏ الْعَقْلِ‏ بَعْدَ الدِّينِ التَّوَدُّدُ إِلَى النَّاسِ وَ اصْطِنَاعُ الْخَيْرِ إِلَى كُلِّ بَرٍّ وَ فَاجِرٍ.

پیامبراکرم صلی‌الله‌علیه‌و‌آله‌وسلّم می‌فرمایند: اوج عقل بعد از دینداری دوستی با مردم و خوبی کردن به هر آدم خوب و بد است.

قَالَ الصَّادِقُ علیه‌السلام : مَنْ‏ شَمِتَ‏ بِمُصِيبَةٍ نَزَلَتْ بِأَخِيهِ لَمْ يَخْرُجْ مِنَ الدُّنْيَا حَتَّى يُفْتَتَنَ.

امام جعفرصادق علیه‌السلام  فرمودند: هر که از مصیبتی که به برادرش رسیده خوشحال شود از دنیا نرود تا آنکه خودش گرفتار شود.

قال رسول الله صلی‌الله‌علیه‌و‌آله‌وسلّم: الْمَرْءُ عَلَى‏ دِينِ‏ خَلِيلِهِ‏، فَلْيَنْظُرْ أَحَدُكُمْ مَنْ يُخَالِلُ،

پیامبراکرم صلی‌الله‌علیه‌و‌آله‌وسلّم می‌فرمایند:  آدمی بر آئین دوست خود است، پس بنگرید با که دوستی مى‏ کنید.

قَالَ أَمِيرُالْمُؤْمِنِينَ علیه‌السلام: احْذَرْ مُجَالَسَةَ قَرِينِ‏ السَّوْءِ فَإِنَّهُ يُهْلِكُ مُقَارِبَهُ وَ يُرْدِي مُصَاحِبَهُ.

امیرالمؤمنین علی علیه‌السلام فرمودند: از همنشين و رفيق بد دورى كنيد؛ زيرا او رفيق خود را فاسد و هلاك مى كند.