روایت تاریخی

خبرآوردن بشیر برای مردم مدینه

هنگامی که كاروان به نزديكي مدينه رسيد، امام سجّاد علیه‌السلام فرمودند: خيمه‌ها را برپـا کنید و سپس به بَشِيربْنِ حَذْ لَم فرمودند: اي بشير! خدا پدرت را بيامرزد! او مرد شاعري بود، آيا تو هم شعر می‌دانی؟ بشير عرض کرد: بله يابن‌رسول‌الله ! من هم شعر بلدم. امام علیه‌السلام فرمودند: پس وارد مدينه شده و خبر شهادت سيّدالشهداء علیه‌السلام و بازگشت ما را به مردم برسان. بشير مي‌گوید سوار بر اسب شدم و شتابان خودم را به مسجدالنّبي رساندم و با گريه شروع كردم اين شعر را خواندن:

يَا أَهْلَ يَثْرِبَ لَا مُقَامَ لَكُمْ بِهَا             قُتِلَ الْحُسَيْـنُ فَأَدْمُعِي مِدْرَارٌ

يزيد ملعون به نُعْمَانُ بْنِ بَشِير دستور داد تا اسباب سفر اهل بيت را فراهم كند و او را به همراه ۳۰ نفر با اهل بيت راهي مدينه كرد[1]و به اين سی نفر هم دستور داد کاروان را شب‌ها حرکت دهند و پشت سر اهل بيت و دورا‌ دور حركت كنند و مراقب آن‌ها باشند و به اهل بيت نزديك نشوند تا در مواقع وضو گرفتن یا قضاي حاجت راحت باشند. نُعْمَان هم همین کار را کرد تا آمدند و به نزديكي مدينه رسيدند.[2]در باره زمان برگشت اهل بيت به مدينه هم اختلاف نظر هست.

با توجه به اینکه طبری در قرن چهارم ( تاریخ الامم والملوک ج۵ ص ۴۶۳)  سیدبن طاوس در قرن هفتم ( اللهوف ص ۱۴۹)  ابن کثیر در قرن هشتم( الکامل فی‌التّاریخ ج۱۱ ص ۱۹۷ ) حسینی در قرن نهم (تَسْلِیَةُ الْمُجالِسْ ج۲ ص ۳۷۲ ) و طبع آن علامه مجلسی( بحارالأنوار ج۴۵ ص ۱۲۴؛ جلاءالعیون ص ۶۰۳)  شیخ عباس قمی ( منتهي الآمال ص ۴۹۳؛ نفس المهموم ص ۳۷۴) و دیگران نوشته اند که وقتی اهل بیت در کوفه بودند ابن زیاد طی پیکی از یزید کسب تکلیف کرد مشخص می شود اهل بیت مدت زیادی در کوفه زندانی بودند از همین رو سید بن طاوس (اقبال الاعمال ص ۵۸۹) شیخ عباس قمی (منتهي الآمال ص ۵۲۴) و محدث نوری (لؤلؤ ومرجان ص ۱۷۴ )

علامه مجلسی و دیگران مورخین به نقل از کتاب بشارة المصطفی طبری می نویسند: عطیه عوفی' می گوید: همراه جابر بن عبدالله انصاری به قصد زیارت قبر حسین بن علی عليه السّلام بیرون شدیم؛ وقتی به كربلا رسیدیم، جابر نزدیك فرات رفت و غسل كرد و دو جامه نو به تن كرد. كیسه ای را گشود كه در آن 'سعد' (عطری معروف ) بود. آن را به خود پاشید و به سمت قبر سیدالشهدا عليه السّلام حرکت کرد. با هر گام یاد خدا می كرد. نزدیك قبر كه رسید گفت: أَلْمِسْنِيهِ فَأَلْمَسْتُهُ دست مرا بر قبر بگذار. فَخَرَّ عَلَى الْقَبْرِ مَغْشِيّاً عَلَيْهِ دستش را بر قبر گذاشتم. روی قبر افتاد و از هوش رفت. فَرَشَشْتُ عَلَيْهِ شَيْئاً مِنَ الْمَاءِ فَأَفَاقَ بر او آب پاشیدم تا به هوش آمد.

ثُمَّ قَالَ يَا حُسَيْنُ ثَلَاثاً آنگاه جابر سه بار گفت «یا حسین!» سپس گفت: حَبِیبٌ لَا یجِیبُ حَبِیبَهُ  آیا دوست، پاسخ دوستش را نمی دهد؟! جابر بن عبدالله انصاری سپس گفت: أَنَّى لَكَ بِالْجَوَابِ وَ قَدْ شُحِطَتْ أَوْدَاجُكَ عَلَى أَثْبَاجِك‏ چگونه جواب دهی كه رگهایت بریده وَ فُرِّقَ بَینَ بَدَنِكَ وَ رَأْسِكَ و میان سر و پیكرت جدایی افتاده است.