بصیرت مداحی

مدح ها و تمجید های بی معنا: ائمه اطهار علیه‌السلام انسانهایی با اهداف والای الهی و با عملکردهای تکلیف گرایانه بوده اند لذا شخصیت کامل آنها در همۀ اعصار و برای تمام مردم الگو می‌باشد اما متأسفانه در بعضی مراسم ها ترسیمی ناقص، سطحی و یک بعدی از ایشان انجام می‌شود، تا جائیکه در برخی موارد حتی از بعد ملکوتی و مناقب معنوی ائمه نیز غفلت می‌شود و در عوض به توصیف چشم و ابروی آنها پرداخته می‌شود این غفلتی است بزرگ که به نوعی ظلم در حق اهل بیت محسوب می‌شود که مورد اعتراض علما و بزرگان دین قرار گرفته و ارشاداتی نیز داشته اند؛ به عنوان مثال رهبر معظم انقلاب می‌فرمایند:  فقط دربارۀ خال و خط خیالی چهرۀ ائمه علیه‌السلام شعر سروده و خوانده نشود. شعر گفتن دربارۀ زلف و ابرو و چشم و عارض امام که تعریف نیست.

حالا ابروی امیرالمومنین علیه‌السلام کمانی باشد یا نباشد، مگر در شخصیت او چه قدر اثر می‌گذارد؟! زلف او افشان باشد یا نباشد، مگر چقدر اثر می‌گذارد که حالا بیاییم در قصیده ای که می‌خواهیم راجع به حضرت علی علیه‌السلام بسراییم، از زلف امیرالمومنین علیه‌السلام  بگوییم! معظم له تاکید می‌فرمایند: باید از مسائل زندگی و برجستگی های عملی و اخلاقی و رفتاری آن بزرگواران شعر سروده و خوانده شود.

از دیگر انحرافاتی که ایشان مطرح کرده اند: استفاده از مدح ها و تمجید های بی معنا و مضر است و با ذکر مصداقی در این موضوع می‌فرمایند: فرض کنید راجع به حضرت اباالفضل علیه‌السلام صحبت می شود؛ بنا کنند از چشم و ابروی آن بزرگوار تعریف کردن؛ مثلا قربون چشمت بشم! مگر چشم قشنگ در دنیا کم است؟ مگر ارزش ابالفضل علیه‌السلام به چشم های قشنگش بوده؟! اصلا شما مگر ابالفضل علیه‌السلام را دیده اید و  می‌دانید چشمش چگونه بوده؟!

ایشان در ادامه می‌فرمایند: این ها سطح معارف دینی ما را پایین می‌آورد. معارف شیعه در اوج اعتلاست. ما با این معارف نباید شوخی کنیم. ارزش ابالفضل العباس علیه‌السلام به جهاد و فداکاری و اخلاص و معرفت او به امام زمانش است؛ به صبر و استقامت اوست؛ به آب نخوردن اوست در عین تشنگی و بر لب آب، بدون اینکه شرعا و عرفا هیچ مانعی وجود داشته باشد. ارزش شهدای کربلا به این است که از حریم حق در سخت ترین شرایطی که ممکن است انسان تصورش را بکند، دفاع کردند.

معیار معنوی ارزش حضرت ابالفضل علیه‌السلام به قد رشیدش نیست ارزش ابالفضل، ارزش حبیب بن مظاهر، ارزش جون و دیگر شهدای کربلا این هاست، نه در قد رشیدش یا بازوی پیچیده اش. قد رشید که خیلی در دنیا هست؛ ورزشکارهای زیبایی اندام که خیلی هستند؛ اینها که در معیار معنوی ارزش نیست. گاهی روی این تعبیر ها تکیه هم می‌شود! حالا یک وقت شاعری در یک قصیده سی، چهل بیتی اشاره ای هم به جمال حضرت ابالفضل علیه‌السلام می‌کند؛ آن یک حرفی است؛ ما نباید خیلی خشکی به خرج دهیم و سختگیری کنیم؛ اما این که ما همه اش بیاییم روی ابروی کمانی و بینی قلمی و چشم خمار این بزرگواران تکیه کنیم. این مدح نشد؛ در مواردی ضرر هم دارد و این کار خوب نیست.

بخشی از بیانات رهبر معظم  انقلاب اسلامی  در دیدار با مداحان مورخ ۱۳۹۰/۳/۳