بصیرت مداحی

قَالَ الکاظم علیه‌السلام: لِكُلِ‏ شَيْ‏ءٍ دَلِيلٌ‏ وَ دَلِيلُ‏ الْعَاقِلِ‏ التَّفَكُّرُ وَ دَلِيلُ التَّفَكُّرِ الصَّمْت‏.

امام موسی کاظم علیه‌السلام فرمودند: برای هر چیزی دلیلی باید، و دلیل خردمند تفکر است، و دلیل تفکر خاموشی.

تا عـقـل چراغ راهِ هر انسان است            انـدیـشه‌‌وری نـشـانـۀ ایـمـان اسـت
هر چـیـز اگـر نـشـانـه‌هـایـی دارد            خامـوشی از آیـین خـردمندان است

قَالَ الکاظم علیه‌السلام: قِلَّةُ الْمَنْطِقِ‏ حُكْمٌ‏ عَظِيمٌ‏ فَعَلَيْكُمْ بِالصَّمْتِ فَإِنَّهُ دَعَةٌ حَسَنَةٌ وَ قِلَّةُ وِزْرٍ وَ خِفَّةٌ مِنَ الذُّنُوب‏

امام موسی کاظم علیه‌السلام فرمودند: كم‌گویی، حكمت بزرگی است، بر شما باد به خموشی كه شیوه نیكو و سبك بار و سبب تخفیف گناه است. در بعضی از کتب به عنوان نصیحت حضرت مسیح به بنی اسراییل آمده

قَالَ الکاظم علیه‌السلام: لَا دِينَ‏ لِمَنْ‏ لَا مُرُوَّةَ لَهُ‏ وَ لَا مُرُوَّةَ لِمَنْ لَا عَقْلَ لَهُ‏

امام موسی کاظم علیه‌السلام فرمودند: كسی كه جوانمردی ندارد، دین ندارد، و هر كه عقل ندارد، جوانمردی ندارد. ( این حدیث در کتب وسائل الشیعه ج ۵ ص ۱۳، بحارالانوار، ج ۱۰۰ ص ۱۵۲ به نقل از امام صادق علیه‌السلام آمده است)

قَالَ الکاظم علیه‌السلام: إِنَ‏ لِلَّهِ‏ عَلَى‏ النَّاسِ‏ حُجَّتَيْنِ‏ حُجَّةً ظَاهِرَةً وَ حُجَّةً بَاطِنَةً فَأَمَّا الظَّاهِرَةُ فَالرُّسُلُ وَ الْأَنْبِيَاءُ وَ الْأَئِمَّةُ ع وَ أَمَّا الْبَاطِنَةُ فَالْعُقُولُ

امام موسی کاظم علیه‌السلام فرمودند: بر مردم دو حجّت است، حجّت آشكار و حجّت پنهان، امّا حجّت آشكار عبارت است از: رسولان و پیامبران و امامان، و حجّت پنهانی عبارت است از عقول مردمان.

قَالَ الکاظم علیه‌السلام: مَنْ‏ وَلَّهَهُ‏ الْفَقْرُ أَبْطَرَهُ‏ الْغِنَى‏

امام موسی کاظم علیه‌السلام فرمودند: آن که نَدارى حیرانش کند، توانگرى سرمستش می‌سازد.

قَالَ الکاظم علیه‌السلام: التَّدْبِيرُ نِصْفُ‏ الْعَيْش

امام موسی کاظم علیه‌السلام فرمودند:  تدبیر نیمی از زندگی است.

قَالَ الکاظم علیه‌السلام: مَنْ لَمْ يَجِدْ لِلْإِسَاءَةِ مَضَضاً لَمْ‏ يَكُنْ‏ عِنْدَهُ لِلْإِحْسَانِ مَوْقِعٌ.

امام موسی کاظم علیه‌السلام فرمودند: کسی که مزه رنج و سختی را نچشیده، نیکی و احسان در نزد او جایگاهی ندارد.

قال الباقر علیه‌السلام: مَنْ لَمْ يَجْعَلِ اللَّهُ لَهُ مِنْ نَفْسِهِ وَاعِظاً فَإِنَّ مَوَاعِظَ النَّاسِ لَنْ تُغْنِيَ عَنْهُ شَيْئاً.

امام محمّد باقر علیه‌السلام می‌فرمایند: کسی که واعظی درونی نداشته باشد، موعظه‌های مردم سودی به او نمی‌رساند. ( این حدیث در امالی شیخ مفید ص ۲۸ به نقل از امام صادق علیه‌السلام نقل شده)

قال الباقر علیه‌السلام: مَا مِنْ‏ عِبَادَةٍ أَفْضَلَ‏ عِنْدَ اللَّهِ مِنْ عِفَّةِ بَطْنٍ وَ فَرْجٍ.

امام محمّد باقر علیه‌السلام می‌فرمایند: هيچ عبادتي در نزد خدا برتر از ترك شهوات شكم و فرج نيست.

قال الباقر علیه‌السلام: خُذُوا الْكَلِمَةَ الطَّيِّبَةَ مِمَّنْ‏ قَالَهَا وَ إِنْ لَمْ يَعْمَلْ بِهَا.

امام محمّد باقر علیه‌السلام می‌فرمایند: سخن طيب و پاكيزه را از هر كه گفت بگيريد،‌ اگر چه او خود،‌ بدان عمل نكند.

قَالَتْ فَاطِمَةُ سلام‌الله‌علیها: خِيَارُكُمْ‏ أَلْيَنُكُمْ‏ مَنَاكِبَ، وَ أَكْرَمُهُمْ لِنِسَائِهِمْ.

حضرت زهرا سلام‌الله‌علیها فرمودند: بهترين شما كسانى هستند كه با مردم نرم ترند و زنان خويش را بيشتر گرامى می‌دارند .

قال الکاظم علیه‌السلام: مَا مِنْ شَيْ‏ءٍ تَرَاهُ عَيْنُكَ إِلَّا وَ فِيهِ‏ مَوْعِظَة

 امام کاظم علیه‌السلام فرمودند: چیزی نیست که چشمانت آن را بنگرد، مگر آن که در آن پند و اندرزی است.

قَالَ الهادی علیه‌السلام: لَا تُخَيِّبْ‏ رَاجِيَكَ‏، فَيَمْقُتَكَ‏ اللَّهُ‏ وَ يُعَادِيَكَ‏.

امام هادی علیه‌السلام به نقل از پیامبر فرمود: كسى كه به تو اميد بسته است نااميدش مگردان، وگرنه مورد غضب خداوند قرار خواهى گرفت.

قَالَ الهادی علیه‌السلام: التَّوَاضُعُ أَنْ تُعْطِيَ‏ النَّاسَ‏ مَا تُحِبُ‏ أَنْ تُعْطَاه‏

امام هادی علیه‌السلام فرمودند: تواضع و فروتنى چنان است كه با مردم چنان كنى كه دوست دارى با تو آن كنند.

قَالَ الهادی علیه‌السلام: لَا النُّصْحَ مِمَّنْ صَرَفْتَ سُوءَ ظَنِّكَ إِلَيْهِ فَإِنَّمَا قَلْبُ غَيْرِكَ كَقَلْبِكَ لَهُ

امام هادی علیه‌السلام فرمودند: از كسى كه نسبت به او بدگمان هستى، نصيحت و موعظه طلب نكن، چون كه ديدگاه و افكار ديگران نسبت به تو همانند قلب خودت نسبت به آن ها مى باشد.