روایت تاریخی

شیخ مفيد و ابن شهر آشوب و ديگران روايت كرده‏ اند كه امير المؤمنين عليه السّلام در شبى كه درصبح آن شب ضربت خورد، براى نماز شب به مسجد نيامد و در تمام آن شب بيدار بود و به عبادت حق تعالى اشتغال مى ‏نمود، امّ كلثوم گفت: يا امير المؤمنين بيدارى و اضطراب تو در اين شب چيست؟ على عليه السّلام: در صبح اين شب شهيد خواهم شد، پس در اين وقت مؤذّن حضرت آمد و نداى نماز در داد، امّ كلثوم سلام الله علیها گفت: اى پدر امشب ديگرى را بگو تا با مردم نماز گزارد، على عليه السّلام فرمود: از قضاى الهى نمى‏ توان گريخت. روايت كرده ‏اند كه: در تمام آن شب بيرون مى ‏آمد به اطراف آسمان نظر مى ‏كرد و مى‏ فرمود: هرگز دروغ نگفته ‏ام و دروغ از رسول خدا صلى الله عليه وآله وسلم نشنيده‏ ام،

در احاديث معتبره نقل است  امام صادق عليه السّلام در جواب فردی که از حضرت سوال کرد  حضرت آدم در سرنديب محل طلوع آفتاب هبوط نمود و عموم معتقدند استخوانهايش در بيت اللَّه الحرام دفن شده پس چطور مى ‏فرمائيد در كوفه مى ‏باشد؟! فرمودند: خداوند متعال به حضرت نوح عليه السّلام در حالى كه در كشتى بود وحى فرمود كه هفت بار طواف بيت خدا نمايد، آن جناب طبق آنچه به وى وحى شده بود طواف نمود سپس از كشتى بيرون آمد و تا زانوهايش در آب فرورفت، تابوتى كه در آن استخوانهاى حضرت آدم عليه السّلام بود را از آب بيرون آورده و آن را به داخل كشتى حمل فرمود و بدنبال آن مطابق خواسته حق تعالى دور بيت طواف نمود و پس از آن وارد درب كوفه كه در وسط مسجد كوفه

كلينى و سيّد رضى به سندهاى معتبر روايت كرده‏ اند كه چون امير المؤمنينعليه السّلام را ضربت زدند، اصحاب آن حضرت بر دور او درآمدند و گفتند: يا على وصيّت كن، حضرت عليه السّلام فرمود: بالش براى من دو ته كنيد و مرا تكيه دهيد. پس فرمود: حمد مى‏ كنم خدا را به حمدى كه در خور بزرگوارى اوست و او مى‏ پسندد، درحالتى كه متابعت‏ كننده‏ ام امر او را و شهادت مى ‏دهم به يگانگى خداوند واحد احد صمد چنانچه خود را به آن وصف نموده است، ايّها النّاس هر كس در گريختنش مى‏ رسد به آنچه از آن مى ‏گريزد، و هر جانى را مى‏ كشند بسوى أجل مقدّرش، و از مرگ گريختن عين رسيدن به مرگ است، و چه بسيار تفكّر كردم در ايّام روزگار و تفكّر نمودم در مكنون علم قضا و قدر

شيخ مفيد به سند معتبر از امام زين العابدينعليه السّلام روايت كرده است كه چون ابن ملجم قصد قتل امير المؤمنين عليه السّلام را كرد، ديگرى را با خود آورده بود، و ضربت آن ملعون ديگر به ديوار مسجد آمد. چون حضرت نزديك محراب آمد و مشغول نماز شد و به سجده رفت، ابن ملجم ضربتى بر سر آن حضرت زد، بر جاى آن ضربتى آمد كه عمرو بن عبد ود بر سر آن حضرت زده بود. چون صداى مردم بلند شد، حضرت امام حسن عليه السّلام و امام حسين عليه السّلام به مسجد دويدند ابن ملجم را گرفته در بند كردند، و پدر بزرگوار خود را برداشته به خانه بردند. پس لبابه به نزديك سر آن حضرت نشست و امّ كلثوم نزد پاى او نشست و صداى شيون از خانه آن حضرت بلند شد، پس آن حضرت ديده ‏هاى

مشهور ميان علماى شيعه آن است كه در شب جمعه نوزدهم ماه مبارك رمضان در وقت طلوع صبح، حضرت سيّد اوصياء اميرالمؤمنين على علیه السلام ضربت خورد بر دست عبد الرّحمن بن ملجم مرادى به معاونت وردان بن مجالد و شبيب بن بجره و اشعث بن قيس و قطامه دختر اخضر، عليهم جميعاً لعنة اللَّه و الملائكة و النّاس اجمعين « كشف الغمّه ج 2ص 63 » 

شيخ مفيد و ديگران روايت كرده‏ اند كه گروهى از خوارج در مكّه با يكديگر جمع شدند بعد از واقعه نهروان و گفتند: امرائى كه در ميان مسلمانان هستند همه از راه حق به در رفته ‏اند، و قصّه نهروان را ذكر كردند و گريستند و بر كشتگان نهروان ترحّم كردند، و با يكديگر هم سوگند شدند كه حضرت امير المؤمنين علیه السلام و معاويه و عمرو بن العاص را در يك شب به قتل آورند و طلب خون خارجيان نهروان را

شيخ مفيد و شيخ طوسى و دیگران ذكر كرده‏ اند كه ولادت شريف امام حسنعليه السّلام در شب سه‏ شنبه نيمه ماه مبارك رمضان سال سوّم هجرت واقع شد، بعضى سال دوّم نيز گفته ‏اند؛ اسم شريف آن حضرت حسن بود، و در تورات اسم آن حضرت شبّر است زيراكه شبّر در لغت عرب حسن است، و نام پسر بزرگ هارون نيز شبّر بود؛ كنيت آن حضرت، ابو محمّد است، بعضى أبو القاسم نيز گفته‏ اند؛ القاب آن حضرت: سيّد و سبط و امين و حجّت و برّ و نقى و امير و زكى و مجتبى و زاهد وارد شده است. ابن بابويه به سندهاى معتبر از امام زين العابدين عليه السّلام روايت كرده كه چون امام حسن علیه السلام   متولّد شد، حضرت فاطمه سلام الله علیها به امير المؤمنين عليه السّلام گفت كه: او را نامى بگذار، گفت:

تقریباً حدود پانزده سال بعد از شهادت حضرت زهرا سلام الله علیها امیر المومنینعليه السّلام به برادرش عقیل که آشنا به علم انساب بود فرمودند: : اُنظُر لِی اِمرَأة وَلَدتُها الفحُولة مِنَ العَرَب لا تَزَوّجُُها فَتلد لِی غُلامَاً فارِسا؛ برای من همسری را انتخاب کن که از نسل دلیرمردان عرب باشد تا با او ازدواج کنم و او برایم فرزندی اسب سوار و شجاع به دنیا آورد و عقیل میگوید : تَزَوّج اُم البَنیَن الکِلابِیة فَاِنَّهُ لَیسَ فِی العَرَب اَشجَعُ مِن آبائِها» با ام البنین کلابیه ازدواج کن زیرا شجاع تر از پدران و اجداد وی در عرب نیست « مرحوم مقرّم، قمر بنی هاشم، ص51.»  و بدین طریق عقیل فاطمه دختر حِزام بن خالد از قبیله بنی کلاب را به همسری برادرش در آورد، که از این ازدواج چهار فرزند به نام های عباس عليه السّلام عبداله

كلينى و ابن بابويه و شيخ طوسى و سيّد مرتضى به سندهاى معتبر ازحكيمه خاتون سلام الله علیها روايت كرده‏ اند من همیشه به دیدار برادرم امام هادی عليه السّلام می رفتم تا اینکه او را به شهادت رساندند و امام حسن عسكرى عليه السّلام در امامت جانشين او گرديد، و من پيوسته به عادت مقرّر زمان پدر به خدمت آن حضرت مى‏ رسيدم، در یکی روز از این دیدارها  نرجس خاتون آمد و گفت: اى خاتون! پا دراز كن كه كفش از پايت بيرون كنم، گفتم: توئى خاتون و صاحب من، بلكه هرگز نمی گذارم كه تو كفش از پاى من بيرون كنى وبه من خدمت كنى، بلكه من تو را خدمت مى ‏كنم و منّت بر ديده دارم، امام حسن عسكرى عليه السّلام اين سخن را از من شنيد گفت: خدا تو را جزاى خير دهد اى عمّه.

اکثر کتب معتبرتاریخی در خصوص زندگی حضرت علی اکبرعليه السّلام سکوت کرده و مطلبی ننوشته اند و فقط کسانی نظیر ابن سعد) الطبقات الکبری، ج 5، ص 163،(  طبری ( تاریخ طبری، ج  11  ص 520) وشیخ عباس قمی) نفس المهموم ص394 ) بخشی ازکتب خود را به نقل  زندگی نامه حضرت علی اکبر عليه السّلام اختصاص داده اند که این کتب نیز به تاریخ ولادت حضرت علی اکبرعليه السّلام اشاره ای نکرده اند. شیخ مفید سن او را کوچکتر از امام سجاد عليه السّلام میداند و ضمن خطاب کردن او با نام علی اصغر سن ایشان را 19 سال ذکر میکند ( الارشاد، ص 458 ) اما به نظر میرسد با توجه به حدیثی که ابن سعد از امام سجاد عليه السّلام نقل میکند و حضرت علی اکبر را برادر بزرگتر خود معرفی میکند ( الطبقات الكبری ج 5، ص 211) و ابوالفرج هم سال ولادت او را در اواخر

بعد از شهادت حضرت زهراسلام الله علیها امیر المومنین علیعليه السّلام طبق وصیت دختر پیامبر با امامه دختر خواهر او ازدواج نمود و سپس با اسماء بنت عمیس، سپس با لیلی التمیمه و نهایتا در سال 25 هجری با فاطمه کلابیه ازدواج نمود و در سال 26 هجری اولین فرزند حضرت ام البنین سلام الله علیها به نام عباس بن علی عليه السّلام به دنیا آمد، متأسفانه در خصوص وقایع هنگام ولادت این بزرگوار در کتب تاریخی معتبر چیز خاصی نیامده است و آنچه غالبا نقل میگردد سند محکم و قابل قبولی ندارد که از آن جمله میتوان به این موضوع اشاره نمود که بعد از ولادت حضرت عباس عليه السّلام حضرت ام البنین سلام الله علیها قنداقه حضرت عباس عليه السّلام را دور سر فرزندان حضرت زهرا همچون امام حسن و امام حسین عليه السّلام میچرخانید وقتی امیر المؤمنین عليه