روایت تاریخی

آرزوی انتقام امام جواد علیه‌السلام از قاتلین مادرش حضرت زهرا(س) : زكریا بن آدم مى‏ گوید: خدمت ‏حضرت رضا علیه‌السلام نشسته ‏بودم كه امام جواد علیه‌السلام را پیش او آوردند. پس آن حضرت از چهار سال كمتر بود. حضرت جواد علیه‌السلام دست هایش را بر زمین نهاد، سرش را به طرف آسمان ‏بلند كرد و در فكرى عمیق فرو رفت. امام رضا علیه‌السلام فرمود: جانم ‏فدایت چرا در فكرى؟ امام جوادعلیه السلام فرمود: به آن چه درباره مادرم ‏زهرا(علیها السلام) انجام شد، مى ‏اندیشم. به خدا سوگند، حق قاتلانش آن است كه ‏اگر دستم به آن ها برسد، آنان را سوزانده، تكه تكه كنم و ریش ه‏شان را بر كنم. در این هنگام، امام رضا علیه‌السلام او را در آغوش ‏كشید، میان دو چشمش را بوسید و فرمود: پدر و مادرم فدایت، به‏ راستى كه تو لایق امامت‏ شیعه هستى.

متن عربی روایت:  وَ عَنْ مُحَمَّدِ بْنِ هَارُونَ بْنِ مُوسَى عَنْ أَبِیهِ عَنْ مُحَمَّدِ بْنِ الْحَسَنِ بْنِ أَحْمَدَ بْنِ الْوَلِیدِ عَنْ أَحْمَدَ بْنِ أَبِی عَبْدِ اللَّهِ الْبَرْقِیِّ عَنْ زَكَرِیَّا بْنِ آدَمَ قَالَ: إِنِّی لَعِنْدَ الرِّضَا إِذْ جِی‏ءَ بِأَبِی جَعْفَرٍ ع وَ سِنُّهُ أَقَلُّ مِنْ أَرْبَعِ سِنِینَ فَضَرَبَ بِیَدِهِ إِلَى الْأَرْضِ وَ رَفَعَ رَأْسَهُ إِلَى السَّمَاءِ فَأَطَالَ الْفِكْرَ فَقَالَ لَهُ الرِّضَا ع بِنَفْسِی فَلِمَ طَالَ فِكْرُكَ فَقَالَ فِیمَا صُنِعَ بِأُمِّی‏ فَاطِمَةَ أَمَا وَ اللَّهِ لَأُخْرِجَنَّهُمَا ثُمَّ لَأُحْرِقَنَّهُمَا ثُمَّ لَأُذْرِیَنَّهُمَا ثُمَّ لَأَنْسِفَنَّهُمَا فِی الْیَمِّ نَسْفاً فَاسْتَدْنَاهُ وَ قَبَّلَ بَیْنَ عَیْنَیْهِ ثُمَّ قَالَ بِأَبِی أَنْتَ وَ أُمِّی أَنْتَ لَهَا یَعْنِی الْإِمَامَةَ. مسعودی؛ إثبات الوصیة: ۱۸۴.  علامه مجلسی بحار الأنوار (ط - بیروت)، ج‏ ۵۰،ص ۵۹

خبر دادن امام رضا علیه‌السلام از شهادت امام جواد علیه‌السلام در همان کودکی: حكیم بن عمران گفت به حضرت رضا علیه‌السلام عرض كردم: از خدا بخواه‏ فرزندى‏ به شما عنایت‏ كند. فرمود خدا به من‏ یك‏ پسر عنایت‏ می كند كه‏ وارث‏ من‏ است.‏ پس‏ از تولد حضرت‏ جواد علیه‌السلام حضرت‏ رضا علیه‌السلام به اصحاب‏ خود فرمود: برایم‏ فرزندى‏ شبیه‏ موسى‏ بن‏ عمران‏ در شكافتن‏ دریا و شبیه‏ عیسى‏ بن‏ مریم‏ در طهارت‏ مادر متولد شد. پاك‏ و پاكیزه‏ به دنیا آمد.  سپس‏ فرمود: او را ستمگرانه‏ می كشند كه‏ اهل‏ آسمان‏ بر او گریه‏ خواهند كرد، خداوند بر دشمن‏ ستمكار او خشم‏ مى‏ گیرد؛ چیزى‏ زنده‏ نخواهد بود. روح‏ او را به زودى‏ گرفتار عذابى‏ الیم‏ و كیفرى‏ شدید مى ‏كند. در شب‏ ولادت‏ آن‏ حضرت‏، تا صبح‏ در گهواره‏ با او سخن‏ مى‏ گفت‏ و اسرار الهى‏ را به گوش الهام نیوش او مى ‏رسانید.

متن عربی روایت: عُیُونُ الْمُعْجِزَاتِ، عَبْدُ الرَّحْمَنِ بْنُ مُحَمَّدٍ عَنْ كَلِیمِ بْنِ عِمْرَانَ قَالَ: قُلْتُ‏ لِلرِّضَا علیه‌السلام‏ ادْعُ‏ اللَّهَ‏ أَنْ‏ یَرْزُقَكَ‏ وَلَداً فَقَالَ‏ إِنَّمَا أُرْزَقُ‏ وَلَداً وَاحِداً وَ هُوَ یَرِثُنِی‏ فَلَمَّا وُلِدَ أَبُو جَعْفَرٍعلیه‌السلام قَالَ‏ الرِّضَا علیه‌السلام‏ لِأَصْحَابِهِ‏ قَدْ وُلِدَ لِی‏ شَبِیهُ‏ مُوسَى‏ بْنِ‏ عِمْرَانَ‏ فَالِقِ‏ الْبِحَارِ وَ شَبِیهُ‏ عِیسَى‏ ابْنِ‏ مَرْیَمَ‏ قُدِّسَتْ‏ أُمٌ‏ وَلَدَتْهُ‏ قَدْ خُلِقَتْ‏ طَاهِرَةً مُطَهَّرَةً ثُمَ‏ قَالَ‏ الرِّضَا علیه‌السلام‏ یُقْتَلُ‏ غَصْباً فَیَبْكِی‏ لَهُ‏ وَ عَلَیْهِ‏ أَهْلُ‏ السَّمَاءِ وَ یَغْضَبُ‏ اللَّهُ‏ تَعَالَى‏ عَلَى‏ عَدُوِّهِ‏ وَ ظَالِمِهِ‏ فَلَا یَلْبَثُ‏ إِلَّا یَسِیراً حَتَّى‏ یُعَجِّلَ‏ اللَّهُ‏ بِهِ‏ إِلَى‏ عَذَابِهِ‏ الْأَلِیمِ‏ وَ عِقَابِهِ‏ الشَّدِیدِ وَ كَانَ‏ طُولُ‏ لَیْلَتِهِ‏ یُنَاغِیهِ‏ فِی‏ مَهْدِهِ‏. عیون المعجزات ۱۰۸؛ بحار الأنوار، المجلسی، ج‏ ۵۰، ص ۱۵