بصیرت مداحی

عالم جلیل القدر خاتم المحدثین حاج شیخ عباس قمی (ره) به منظور رعایت بهتر و بیشتر شأن اهل بیت علیهم السلام و بهره مندی بهتر از مجالس اهل بیت توصیه های بیست گانه ای به تمامی مداحان و منبریان داشته اند و می‌فرمایند: توصیه هایی بر اهل منبر و روضه خوانهاست كه در كار خويش، امورى را پاس دارند تا در زمره بزرگ شماران شعائرالهى قرار بگيرند و بر ارشاد و هدايت بندگان خدا توفيق يابند.

در زیر ابتدا این توصیه ها به صورت تیتر وار و سپس بطور مشروح خواهد آمد ۱ـ اخلاص و دورى از ريا. ۲ـ راستى و راستگويى. ۳ـ اجتناب و دورى از غنا. ۴ـ اگر مجتهد نيست در زمينه احكام فتوا ندهد. ۵ ـ در ذکر مصائب زیاده روی نکنید (بويژه در غير ايام عاشورا)

چه چیزهایی و چگونه بخوانیم: یکی از مهمترین نکاتی که هر مداح باید بدان توجه داشته باشد این است که در مجالس خود برای مستمعینش چه بگوید که موجب رضای خداوند و اهل بیت باشد و این مطالب را باید چگونه بازگو کند،  اما قبل از هرچیز باید بداند برای چه و برای که باید بگوید؛ لذا رهبر معظم انقلاب میفرمایند: قبل از هر چیز نيتها را خدائى كنيد؛ اصل قضيه اين است. اگر نيت ما در اين گفتن، در اين مدح و ثناگسترى، نيت خدائى بود، به قصد روشن كردن دلها، جلا دادن ذهنها، انسان اين را بيان كرد و گفت، آن وقت اين ميشود يكى از جنودالله؛ معظم له ضمن برشماری آفت های دوری از این اصل اضافه می نمایند اگر براى هدفهاى مادى - چه برسد خداى نكرده براى هدف هاى پست - وارد اين ميدانها شويم، براى ما نه فقط موجب تعالى و رشد نمي شود، بلكه موجب تنزل و سقوط هم ميشود. اين، مخصوص مداحى هم نيست؛ مسئله‌گوئى هم همين است.

مستند خوانی: یکی از نکاتی که لازم است مداحان عزیز توجه ویژه به آن داشته باشند مستند خوانی است یعنی اینکه بر خلاف اشعار، الحان و سبک ها متن روایات و روضه ها را به هیچ عنوان نمیتوان تقلید کرد و باید حتما شخصاً از روی کتب معتبر مطالعه نمود اما متأسفانه گاهی دیده شده است که بعضی از مداحان جوانتر به این امر مهم توجه نمیکنند و به دلیل حسن ظن بی جا به شنیده های خود اعتماد کرده و بدون تحقیق و اطمینان حاصل کردن از صحت و سقم آن مطلب، آن را در مجالس خود بازگو میکنند از همین رو مقام معظم رهبری میفرمایند: سعی کنید نوحه ها و شعر ها و مخصوصاً روضه خوانی ها پر مغز و دارای مضامین صحیح و متکی به آثار وارده معتبر از ائمه باشد. من اصرار دارم که این نکته را برای مداحان عزیز تکرار کنم که این نقص ( مستند نخواندن) نقص بسیار مهم و حائز اهمیت و حساسی است؛ این را کم نگیرید.

 بی شک مداحی نیز همچون بسیاری از امور دیگر دارای آدابی است که رعایت این آداب نشانگر علم و بصیرت مداح است؛ چنانچه عدم توجه و رعایت این نکات در نقطة مقابل آن قرار دارد، از این پس بنا به دستور قرآنی  وَ ذَكِّرْ فَإِنَّ الذِّكْرى‏ تَنْفَعُ الْمُؤْمِنينَ در هر شماره نکاتی را جهت یادآوری اول برای خویش و در مرحله بعد برای شما بزرگواران ذکر می کنیم و رجاء واثق داریم که مرضی رضای حضرت دوست قرار گرفته و مثمر ثمر واقع شود.

 1ـ پرهیز از ذکر حرف های کم محتوا و پرداختن به مفاهیم والای اهل بیت : در تبیین این نکته مهم مقام معظم رهبری می فرمایند: از حرفهای کم محتوا و ظاهر عشق و عاشقی که ته آن هیچ چیز نیست، دوری کنید. از مفاهیم حسینی، از مفاهیم اسلامی، از صبر، ازجهاد، از تقوا، از پارسایی و راههای زندگی ( اهل بیت) در شعرها استفاده کنید و آنها را بخوانید.